คู่มือในการเลือกวิธีการรักษาทางทันตกรรมที่เหมาะสม (Dental Restoration Guide)
ข้อดีและข้อเสียของวิธีการรักษาทันตกรรมแต่ละวิธี (Pro and Cons of Dental Restorations)
การรักษาฟันผุและแก้ไขวัสดุอุดฟันเก่า
ในกรณีที่ผู้เข้ารับบริการมีฟันผุหรือมีวัสดุอุดฟันเก่าที่เสื่อมสภาพแล้ว ทันตแพทย์จะทำการกรอเนื้อฟันที่ผุหรือวัสดุอุดเก่าออก แล้วแทนที่ด้วย การอุดฟันด้วยวัสดุอมัลกัม การอุดฟันด้วยวัสดุเรซินสีเหมือนฟัน หรือด้วยการใช้ วัสดุเซรามิกทำโดยแลป (inlays / onlays) ซึ่งมีข้อเปรียบเทียบดังนี้
|
- มีประวัติการใช้งานรวมถึงอายุการใช้งานที่ยาวนาน
- เป็นวิธีการที่คุ้นเคยเพราะใช้มานาน
- มีค่าใช้จ่ายต่ำ
- มีขั้นตอนการทำที่รวดเร็วเสร็จทันที
- ไม่มีประวัติก่อการระคายเคือง
|
- อาจมีส่วนผสมของปรอท
- บางครั้งก่อให้เกิดการแพ้ในผู้ที่มีอาการแพ้โลหะ
- มีสีเทาดำแตกต่างจากสีของฟัน
- เนื้อฟันที่ดีบางส่วนต้องถูกกรอออกไปเพื่อเตรียมพื้นที่อุดฟัน
- โครงสร้างโดยรวมอาจอ่อนแอ
- วัสดุชนิดนี้มีโอกาสขยายหรือหดตัวสูง
- มีโอกาสที่จะเกิดการผุภายใต้วัสดุอุดฟันอมัลกัมและโดยรอบ
|
|
- มีสีและลักษณะที่เหมือนฟันจริง
- มีประวัติการใช้งานที่ดี
- ฟันสามารถมีความแข็งแรงได้ถึง95% ของฟันเดิม
- มีขั้นตอนการทำที่รวดเร็วเสร็จทันที
- สามารถป้องกันการผุใหม่ได้
|
- มีค่าใช้จ่ายสูงกว่าการอุดด้วยวัสดุอมัลกัม
- สภาพของช่องปากมีผลต่อความสำเร็จในการอุดฟันด้วยวัสดุเรซินสีเหมือนฟัน
|
|
- ช่วยเพิ่มความแข็งแรงและการรองรับแรงบดเคี้ยวของฟันจึงมักทำในฟันที่มีพื้นที่ทีอุดขนาดใหญ่
- สามารถทำให้มีสีและรูปร่างที่เหมือนกับส่วนของฟันแท้ได้เหมือนจริงมากกว่ากว่าอุดฟันแบบทั่วไป
- มีประวัติการใช้งานที่ดี
- ทำโดยแลปจึงสามารถทำให้มีประสิทธิภาพและมีความพอเหมาะพอดีกับเนื้อที่ของฟันที่จะอุด
- จะสูญเสียเนื้อฟันเพื่อการเตรียมพื้นที่น้อยกว่าการทำครอบฟัน
|
- ต้องมีการนัดพบทันตแพทย์มากกว่าหนึ่งครั้ง
- มีค่าใช้จ่ายที่สูงกว่าการอุดฟันด้วยวัสดุชนิดอื่นเนื่องจากต้องสั่งทำโดยแลป
|
การรักษาด้วยการครอบฟัน
ครอบฟัน เป็นการครอบฟันที่มีความอ่อนแอและถูกทำลายมาก เช่น ฟันที่หัก บิ่น ผุมาก หรือได้รับการรักษารากฟัน เป็นต้น ซึ่งการทำครอบฟันจะสามารถปรับแต่งรูปร่างและสีของฟันให้มีความสวยงามและเหมาะสมได้ โดยทันตแพทย์จะทำการกรอฟันให้มีรูปร่างและขนาดที่พอเหมาะก่อนทำการพิมพ์ปากเพื่อทำแบบ จำลองฟันเพื่อส่งแลป แล้วจึงทำครอบฟันแบบชั่วคราวให้ผู้เข้ารับบริการสามารถมีฟันไว้ใช้งานขณะที่รอครอบฟันถาวรซึ่งมักใช้เวลาในการทำประมาณ 3 วันถึงหนึ่งสัปดาห์
ได้มีการใช้วัสดุชนิดต่างๆในการทำครอบฟัน เช่น โลหะล้วน(ทอง) เซรามิกผสมโลหะทั่วไป เซรามิกผสมโลหะราคาปานกลาง เซรามิกผสมโลหะราคาสูง(ทอง) หรือ เซรามิกล้วน
วิธีการรักษา
|
ข้อดี
|
ข้อเสีย
|
|
- มีประวัติการใช้งานที่ยาวนานที่สุด
- เป็นวัสดุที่มีความแข็งแรง ทนทาน
- มีประสิทธภาพการทำงานที่ดี
|
- ไม่เหมือนสีของฟัน
- ถ้ามีขนาดที่ไม่ถูกต้องจะต้องเริ่มทำใหม่หมด
- เนื่องจากเป็นโลหะจึงสามารถส่งผ่านความร้อนหรือเย็นไปยังเนื้อฟันด้านในซึ่งอาจก่อให้เกิดการเสียวฟัน
- อาจเกิดอาการแพ้ในผู้ที่แพ้โลหะแต่พบเพียงส่วนน้อยเท่านั้น
|
|
- มีประวัติการใช้งานที่ดี
- มีสีที่เหมือนเหมือนฟันแท้จริงตามธรรมชาติ
- เป็นวัสดุที่มีความแข็งแรง ทนทาน
|
- เซรามิกอาจก่อให้เกิดการสึกกร่อนกับฟันซี่ใกล้เคียงจากการเสียดสีหรือบดเคี้ยว
- การยึดติดระหว่างโลหะและเซรามิกอาจมีการเสื่อมสภาพ
- อาจก่อให้เกิดอาการเสียวฟันในผู้เข้ารับบริการบางคน
- เนื่องจากใช้วัสดุโลหะด้านในจึงทึบไม่มีความใสเหมือนฟันตามธรรมชาติ
- เนื่องจากเป็นโลหะด้านในจึงสามารถส่งผ่านความร้อนหรือเย็นไปยังเนื้อฟันด้านในซึ่งอาจก่อให้เกิดการเสียวฟัน
- อาจเกิดอาการแพ้ในผู้ที่แพ้โลหะแต่พบเพียงส่วนน้อยเท่านั้น
|
|
- มีประวัติการใช้งานที่ดี
- เป็นการทดแทนฟันที่สามารถเลียนแบบได้อย่างสมบูรณ์แบบมากที่สุด โดยสามารถมีสี รูปร่างขณะนี้ที่เหมือนจริงมากที่สุด
- มีความใสและเงางามให้ความสวยงามอย่างเป็นธรรมชาติมากที่สุด
- เป็นวัสดุที่มีความแข็งแรง ทนทาน
|
- มีราคาที่สูง
- ไม่สามารถใช้สะพานฟันที่ยาวมากได้
|
การทดแทนฟันที่สูญเสียไป
มีทางเลือกเพื่อการพิจารณาในการทดแทนฟันที่สูญเสียไปอยู่หลายวิธี (กรณีที่มีสุขภาพเหงือกและช่องปากที่ดีเหมาะสมกับวิธีการรักษาทั้งหมด)
การทำสะพานฟัน เป็นการเชื่อมต่อครอบฟัน 2 ซี่ที่มีช่องว่างระหว่างกลาง(เนื่องจากสูญเสียฟันไป)ด้วยฟันปลอมหนึ่งซี่หรือมากกว่าเพื่อแทนที่ฟันที่สูญเสียนั้นๆ
การปลูกรากฟันเทียมไททาเนียม เป็นการฝังรากเทียมไททาเนียมลงบนกระดูกขากรรไกรเพื่อแทนที่รากฟันตามธรรมชาติและทำการครอบฟันบนตัวเสาอบัดเม้นต์ที่เชื่อมต่อระหว่างครอบฟันและรากฟันเทียม
เทียม การทำฟันปลอมแบบถอดออกได้ เป็นการทำฟันปลอมบนฐานที่มีสีเหมือนเหงือกเพื่อทดแทนฟันที่สูญเสียไป
|
|
- จำเป็นต้องมีการกรอแต่งฟันซี่ข้างเคียงเพื่อทำสะพานฟัน
- ถ้ามีปัญหาของขนาดที่ไม่ถูกต้องจะต้องทำการเริ่มต้นทำใหม่ทั้งชิ้น
|
|
- มีความคงทนถาวรแลดูเหมือนจริงมากที่สุด
- ลดปัญหาการเสื่อมสลายตัวของกระดูกขากรรไกร
- สามารถทำความสะอาดเหมือนฟันตามธรรมชาติ
- ไม่ต้องทำอะไรกับฟันซี่ข้างเคียง
|
- มีขั้นตอนที่ต้องใช้การผ่าตัดเล็ก
- มีราคาสูง
- จำเป็นต้องใช้เวลาในการพักฟื้น
- อาจเกิดอาการแพ้ในผู้ที่แพ้โลหะแต่พบเพียงส่วนน้อยเท่านั้น
|
|
- เป็นทางเลือกที่ประหยัดที่สุด
- ดูแลทำความสะอาดง่าย
|
- ต้องมีการนัดพบทันตแพทย์มากกว่าหนึ่งครั้ง
- มีค่าใช้จ่ายที่สูงกว่าการอุดฟันด้วยวัสดุชนิดอื่นเนื่องจา
- ต้องสั่งทำโดยแลป
|